W październiku odwiedziłam Góry Stołowe oraz Kompleks Riese. W drodze na południe odbiliśmy trochę z trasy i postanowiliśmy odwiedzić miejsce nietypowe – największą górską twierdzę w Europie. Proszę Państwa, oto Twierdza Srebrna Góra, jedna z najważniejszych atrakcji Dolnego Śląska.
Twierdza Srebrna Góra – trochę historii
W 1764 roku, pruski podpułkownik Ludwig Wilhelm Regeler zaprojektował twierdzę, która miała być największą taką budowlą w ówczesnej Europie oraz która miała zapewnić odpowiednią obronę dla Śląska. Plan twierdzy oraz kosztorys został zaakceptowany przez Fryderyka Wielkiego i w tym samym roku, 1765, budowa ruszyła. Twierdza została wybudowana pomiędzy Górami Sowimi a Górami Bardzkimi, nad Przełęczą Srebrną, gwarantując w ten sposób doskonały widok na otaczające tereny.
Budowa Twierdzy Srebrnogórskiej trwała do 1777 roku, przebiegała w kilku etapach. Jako pierwsze wzniesiono centralne elementy forteczne jak Donjon, kazamaty galerii przeciwstokowej i bastiony pomocnicze. W pozostałych etapach wybudowano trzy forty wspierające Donjon oraz dodatkowe umocnienia i koszary. W twierdzy znajdowało się łącznie 299 kazamat, 54 izby strzeleckie, a artyleria składała się z 264 dział, haubic i moździerzy.
Twierdza Srebrna Góra to nie jeden obiekt, a zespół sześciu fortów i kilku bastionów. Najważniejszym jest ten z Donjonem w środku, najwyższym bastionem basztowym. Donjon posiadał 151 pomieszczeń fortecznych na trzech kondygnacjach. W skład budowli wchodziły magazyny, studnie, zbrojownia, kaplica, więzienie, szpital, piekarnia, browar i prochownia, co czyniło fort całkowicie samowystarczalnym. Dodatkowo każdy z fortów posiadał studnię (niestety woda nie była zdatna do picia, zanieczyszczona m.in. odchodami zwierząt). W fortach hodowano zwierzęta, a duże magazyny pozwalały na przechowywanie znacznych ilości żywności i opału.
Podczas wojny Prus z Francją w latach 1806-1807, doszło do pierwszego oblężenia twierdzy. 28 czerwca 1807 odbył się główny szturm wojsk napoleońskich, a twierdzy bronił nieliczny oddział. Pokój w Tylży, zawarty 9 lipca 1807, zmusił Francuzów do wycofania się i odstąpienia oblężenia. Dzięki temu Twierdza Srebrna Góra ma opinię niezdobytej.
W 1850 roku, po odbudowie wojennych zniszczeń, twierdza została postawiona w stan gotowości bojowej, w związku z uznaniem zwierzchnictwa Austrii przez Prusy. 10 lat później zdecydowano o likwidacji twierdzy, pozostawiono tylko Donjon. W 1867 roku Twierdza Srebrna Góra przestała służyć jako obiekt militarny. W późniejszych latach twierdza służyła jako poligon doświadczalny dla wojsk pruskich. Od 1881 roku rozpoczęto działania mające na celu wykorzystanie walorów turystycznych Srebrnej Góry, powstało Towarzystwo Srebrnogórskie, a w Donjonie powstała restauracja mogąca pomieścić 300 gości.
W 2002 roku powołano Forteczny Park Kulturowy w Srebrnej Górze. Organizacja ta podejmuje działania na rzecz renowacji i zagospodarowania twierdzy. W 2007 roku powstała srebrnogórska grupa rekonstrukcyjna – Infanterie – Regiment von Alvensleben (nr 33), nawiązująca wyglądem do garnizonu, który stacjonował w Srebrnej Górze w okresie wojny francusko-pruskiej. Przewodnicy oprowadzający po twierdzy to właśnie żołnierze z grupy rekonstrukcyjnej, którzy powodują, że zwiedzanie Twierdzy Srebrnogórskiej to naprawdę fajne doświadczenie (są historie, są anegdoty, jest nawet strzelanie!).
Twierdza Srebrna Góra – informacje praktyczne
Twierdza Srebrna Góra oferuje zwiedzanie z przewodnikiem, które obejmuje zwiedzanie Fortu Donjon (dziedziniec fortu, podziemne kazamaty, korona fortu wraz z punktami widokowymi); spotkanie z żołnierzem 33 Historycznego Regimentu Srebrnogórskiego; pokaz strzelania z broni czarnoprochowej; zwiedzanie izby pamiątek (bilet normalny 17 zł, ulgowy 14 zł). Czas zwiedzania z przewodnikiem to około 60 minut.
W każdy piątek po zmierzchu odbywa się Nocne Zwiedzanie Twierdzy (wersja podstawowa 30 zł, wersja rozszerzona 65 zł), które brzmi naprawdę zachęcająco i aż żałuję, że trafiliśmy do Srebrnej Góry w ciągu dnia!
Twierdza Srebrna Góra czynna jest przez cały rok od godziny 10:00 do godziny 18:00, za wyjątkiem weekendów wakacyjnych (od 1 lipca do 31 sierpnia otwarta jest do godziny 19:00).
Więcej informacji znajdziecie na stronie Twierdzy Srebrna Góra.
Twierdza Srebrna Góra pozytywnie mnie zaskoczyła. Przed zwiedzaniem nie miałam absolutnie żadnych oczekiwań – po prostu gdzieś przeczytałam o twierdzy i stwierdziłam, że fajnie byłoby się tam zatrzymać, bo w końcu jest po drodze. Fuksem zdążyliśmy na zwiedzanie z przewodnikiem, goniliśmy grupę, bo inaczej musielibyśmy czekać godzinę. Nasz przewodnik był fantastyczny, opowiadał bardzo ciekawie, cierpliwe odpowiadał na dziwne pytania pozostałej części grupy. Największą atrakcją był oczywiście pokaz strzelania z broni czarnoprochowej (jaki huk! Nic dziwnego, że żołnierze często tracili słuch!).
Jeśli będziecie w okolicy Srebrnej Góry to koniecznie odwiedźcie Twierdzę. Naprawdę warto odkryć to miejsce i dowiedzieć się wielu interesujących rzeczy. Dajcie znać w komentarzach czy lubicie odwiedzać takie miejsca.
