Czym jest gap year? To nic innego jak rok (lub mniej) przerwy między różnymi etapami życia. Gap year można zrobić po to, aby poprawić wyniki matury, podszkolić się w wybranej dziedzinie czy podreperować zdrowie. Gap year można też przeznaczyć na podróżowanie (w różnej postaci) i poznawanie świata. W Europie Zachodniej i w USA roczna przerwa po maturze to zjawisko całkowicie normalne. U nas nadal nie jest to jednak częsty wybór młodych ludzi. A szkoda!
Niewiele osób wie co tak naprawdę chce robić zaraz po ukończeniu szkoły i po maturze. Ja osobiście nie wiedziałam i tylko z rozpędu poszłam na studia, bo w sumie wszyscy szli. A że lubiłam geografię i chciałam podróżować to poszłam na turystykę i rekreację. Czy gdybym wtedy była bardziej świadoma i wiedziała o gap year to bym nie poszła na studia? Zdecydowanie!
Dlaczego warto zrobić gap year?
Moim zadaniem gap year ma praktycznie same zalety. Zrobienie przerwy zaraz po maturze to świetny sposób nie tyle na poznanie świata, ale też na poznanie siebie, swoich potrzeb i pragnień. Naprawdę, tylko pojedyncze jednostki są zaraz po maturze w pełni świadome tego co chcą w życiu robić. Samodzielny wyjazd za granicę na dłuższy okres czasu to przede wszystkim lekcja dorosłości. Samodzielna organizacja wyjazdu, zarobienie pieniędzy na wyjazd, w końcu samodzielna podróż – to wszystko pozwala młodemu człowiekowi na nabranie zupełnie nowej perspektywy. Zaplanowanie gap year wymaga też zdobycia umiejętności zarządzania własnym budżetem. Jeśli chcesz podróżować, musisz zdobyć na to pieniądze – możesz oszczędzać każdą zarobioną złotówkę, możesz pojechać na kilka miesięcy do pracy za granicę, a potem podróżować.
Gap year nie musi od razu oznaczać wyjazdu za granicę i podróżowania. Równie dobrze roczną przerwę można zrobić pozostając w domu. Można też czas przeznaczyć na zdobywanie pierwszego doświadczenia zawodowego – to może pomóc w wyborze właściwej ścieżki studiów. Można poświęcić się nauce i poprawić wyniki matury.
Photo by averie woodard on Unsplash
Najlepszy czas na gap year
Na gap year najczęściej decydują się osoby, które właśnie skończyły szkołę i zdały maturę. W tym wieku presja na podjęcie dalszych kroków jest ogromna. A młodzi ludzie tak naprawdę często sami nie wiedzą co dokładnie chcą robić i w którym kierunku iść. W tym wieku lepiej poświęcić rok na poznanie świata i siebie, niż wpaść w sidła studiowania czegoś „na siłę”, bo tak „trzeba”.
To nie jest tak, że gap year mogą zrobić tylko osoby po maturze. Tak naprawdę każdy inny moment jest dobry – to Wy musicie zdecydować. Gap year możecie zrobić po studiach licencjackich, a przed magisterką. To pomoże Wam nabrać perspektywy i zdecydować czy na pewno chcecie studia kontynuować. Możecie wziąć urlop dziekański w trakcie studiów, a po roku je dokończyć. W „dorosłym życiu” (czyli już po studiach) gap year też możecie zrobić, chociaż tutaj częściej określa się to jako „career break”.
Nie ma konkretnie określonego czasu kiedy gap year trzeba zrobić. Wszystko zależy od Was! Pamiętajcie też, że roczna przerwa nie oznacza, że już nigdy nie pójdziecie na studia czy że nie będzie wam się chciało uczyć. Takie opinie można usłyszeć i przeczytać od osób, które najczęściej w swoim życiu nie zrobiły takiego odważnego kroku. Rok przerwy nie spowoduje, że już nigdy nie wrócicie do edukacji. Przez ten czas zdobędziecie sporo doświadczenia, które jest warte więcej niż kolejne wykute na pamięć definicje.
Photo by Erik Odiin on Unsplash
Gap year – moja historia
Mój gap year zaliczyłam dopiero po studiach licencjackich. Kiedy patrzę na moją młodość z perspektywy czasu, to jest tylko jedna rzecz, której naprawdę żałuję. I jest to właśnie nie zrobienie gap year zaraz po maturze. Myślę, że gdybym po maturze wyjechała za granicę (np. jako au pair czy na work&travel) to moja ścieżka edukacyjna ułożyłaby się zupełnie inaczej.
Po maturze poszłam na studia, a na 3 roku wyjechałam na Erazmusa. To było doświadczenie, które otworzyło mi oczy na wiele spraw (swoją drogą – wymiana Erazmus to jedna z tych rzeczy, które moim zdaniem powinny być na studiach obowiązkowe). Zrozumiałam, że nie lubię polskiego systemu szkolnictwa, a polskie studia były dla mnie męczarnią i bezsensownym zakuwaniem formułek. Zdałam licencjat i wiedziałam, że nie pójdę od razu na studia magisterskie. Miałam w głowie kilka pomysłów, a w końcu trafiłam na rok do Paryża jako au-pair. Był to jeden z najfajniejszych etapów mojego życia i nie chodzi mi tu tylko o możliwość mieszkania w stolicy Francji. Poznałam inną kulturę, mieszkałam z francuską rodziną i opiekowałam się francuskim dzieckiem! Chodziłam do szkoły językowej i poznałam inne au-pair z całego świata.
Po roku w Paryżu wróciłam do Polski z zamiarem podjęcia studiów magisterskich. Zaczęłam studia zaoczne i już po kilku pierwszych zajęciach wiedziałam, że to był błąd. Zaliczyłam co trzeba było zaliczyć i podjęłam decyzję o zawieszeniu studiów. To był mój kolejny gap year – pracowałam w hotelu w Szkocji. Ciężka praca w otoczeniu szkockich gór. W tym czasie zrozumiałam, że chcę zrobić magisterkę za granicą. W ten sposób odkryłam możliwość studiowania w Danii. Resztę roku poświęciłam na zrobienie certyfikatu językowego i na przygotowanie aplikacji na studia. Dostałam się i już po kilku miesiącach przeprowadzałam się na dwa lata do Danii. W moim przypadku przerwy od nauki doprowadziły do tego, że poszłam na studia za granicą, które dały mi totalnie nową perspektywę na zdobywanie wiedzy.
Pomysły na gap year za granicą
Pomysłów na gap year jest wiele. Pamiętam, że ja po licencjacie bardzo chciałam pojechać na praktyki do Indonezji. W końcu wylądowałam jako au-pair w Paryżu.
Au pair
Au pair to wyjazd za granicę, do rodziny goszczącej i zajmowanie się dziećmi. Nie jest to praca w dosłownym tego słowa znaczeniu. Jest to raczej wymiana kulturowa. Mieszkasz u rodziny goszczącej, opiekujesz się dziećmi (najczęściej zawożenie/odbieranie ze szkoły, zabawy po południu, czasami wieczorny baby sitting). Rodzina zapewnia zakwaterowanie, wyżywienie i kieszonkowe, czasami też opłaca szkołę językową. Na au-pair można wyjechać do Stanów Zjednoczonych. Taki wyjazd załatwia się przez specjalną agencję. W krajach Europy Zachodniej au-pair jest bardzo popularne. Oferty dla au-pair można znaleźć m.in. na stronie https://www.aupairworld.com/ . Au pair to świetna okazja żeby podszkolić język, poznać nową kulturę, pomieszkać za granicą i odwiedzić nowe miejsca (za kieszonkowe z au pair można też trochę podróżować). Au pair może być też przepustką do tego, aby np. podjąć w danym kraju studia po zakończeniu opieki nad dziećmi.
Work and travel (work and holiday)
Work and travel to popularny program, który łączy w sobie pracę i możliwość podróżowania. Na work&travel można wyjechać do USA, Australii czy Nowej Zelandii. Można skorzystać z pomocy specjalnej agencji, bądź samemu aplikować o specjalną wizę. Taki wyjazd to wiele korzyści – zdobędziesz doświadczenie zawodowe, podszkolisz język, zarobisz pieniądze, które możesz potem wykorzystać na podróżowanie po danym kraju.
Wolontariat
Podczas gap year można też wyjechać na wolontariat. Ciekawe projekty można znaleźć w całej Europie i na świecie. Taki wyjazd można zorganizować samodzielnie lub skorzystać z agencji, która zajmuje się wolontariatem. Wolontariat to niesamowita okazja, aby dać z siebie coś dla innych. Warto jednak robić to jak najbardziej świadomie.
Praktyki
Rok przerwy można wykorzystać na zdobycie doświadczenia zawodowego w interesującej nas branży. To dobra opcja dla osób, które już są na studiach, ale chciałyby zdobyć bardziej praktyczne doświadczenie. W wyjazdach na praktyki pośredniczy m.in. AIESEC.
Praca za granicą + podróżowanie
Gap year można przeznaczyć na pracę oraz na podróż. Pracować za granicą możecie np. w czasie wakacji po maturze lub po zakończeniu roku akademickiego. Zarobione pieniądze odkładajcie, aż suma będzie wystarczająca na podróż marzeń.
Sposobów na spędzenie gap year jest wiele. Niektórzy w ogóle nie czują potrzeby żeby robić takie „eksperymenty”, a inni właśnie tego potrzebują – oddechu od codzienności i przerwy na zastanowienie się co dalej. Uważam, że gap year to świetne rozwiązanie. Polecam je każdemu i będę też do tego zachęcać moje dzieci, jeśli będę je kiedyś mieć. Trzeba jednak pamiętać, żeby nie wpaść w pułapkę nadmiernego wolnego czasu. Gap year lepiej jest zaplanować, przynajmniej częściowo, tak żeby nie spędzić czasu tylko leżakując na kanapie.
Zrobiliście sobie gap year na jakimś etapie życia? Jakie macie zdanie o gap year? Dajcie znać w komentarzu.
zdjęcie główne: Photo by Frank Vessia on Unsplash
